Muziek en film zijn een gedroomd huwelijk. Het juiste liedje of muziekstuk kan een goede filmscène helemaal perfectioneren. Maar muziek is niet gratis. En dat is maar goed ook. Componisten, tekstschrijvers en arrangeurs hebben tenslotte keihard gezwoegd op dat leuke deuntje. Net als de uitvoerders en producenten.
Muziekrechten beschermen de bedenkers, uitvoerders en producenten van een muziekwerk. Er zijn juridische aspecten mee gemoeid die hopeloos ingewikkeld overkomen bij wie geen kaas heeft gegeten van juridisch jargon.
Welke verschillende muziekrechten zijn er? Waarmee moet je rekening houden als je muziek in een film wil gebruiken? Op die vragen geeft dit artikel je een helder antwoord.
Muziekrechten in de filmindustrie
Er zijn verschillende soorten muziekrechten. De belangrijkste zijn auteursrechten, uitvoeringsrechten en mechanische rechten.
Auteursrechten zijn de rechten die de bedenker van een muziekwerk heeft op het werk. Er kunnen meerdere partijen als auteur bijdragen. Auteursrechten beschermen het werk van componisten, tekstschrijvers en arrangeurs.
Uitvoeringsrechten zijn de rechten van de uitvoerders. Soms zijn de uitvoerders dezelfde artiesten als de auteurs. The Beatles schreven én speelden bijvoorbeeld hun eigen liedjes. Veel moderne popsterren werken daarentegen met songschrijvers. Ze hebben dus enkel uitvoeringsrechten, de auteursrechten zijn voor de doorgaans anonieme namen die achter de schermen de liedjes pennen.
Tot slot zijn er mechanische rechten. Dit zijn de rechten die producenten van de muziekopnamen hebben. Doorgaans zijn dit platenlabels en opnamestudio’s. Maar ook hier zie je verandering. Jonge artiesten nemen steeds vaker hun muziek op in hun eigen thuisstudio.
Wil je muziek voor je film gebruiken? Dan is het cruciaal dat je als filmmaker de juiste muziek rechten verkrijgt.
Sena-rechten in Nederland
Sena bewaakt met muzieklicenties de rechten van ruim 48.000 muzikanten en producenten in Nederland. Sena beschermt de makers van een muziekwerk. Ze behartigen de zaakjes van de makers, zoals artiesten, sessiemuzikanten en producenten.
Bedrijven en organisaties sluiten hiervoor muzieklicenties af bij Sena. Sena geeft muzikanten en producenten vervolgens een vergoeding als hun muziek in het openbaar gedraaid wordt.
Zo kan je bij Sena media licenties afsluiten. Deze Sena rechten zijn belangrijk als je muziek wil gebruiken voor televisie en online kanalen.
Naast Sena is er ook nog BumaStemra. Deze auteursrechtenorganisatie beschermt de auteursrechten van de bedenkers van een muziekwerk. BumaStemra verdedigt de belangen van meer dan 38.000 componisten, tekstschrijvers en uitgevers.
Het proces van muziekgebruik in films
Wil je muziek gebruiken voor je film? Dan heb je eerst toestemming van de rechthebbenden nodig. Zo vermijd je achteraf juridische problemen. Hiervoor contacteer je de rechthebbenden of raadpleeg je het muzieklicentie bureau.
Met een licentieovereenkomst bewijs je dat je toestemming van de rechthebbenden hebt. Omgekeerd krijgen de rechthebbenden zo eerlijk betaald voor hun muziek.
Praktische tips voor filmmakers en muzikanten
Muziekrecht kan behoorlijk ingewikkeld zijn. Voor filmmakers, muzikanten en andere creatievelingen zijn juridische teksten een ver-van-mijn-bed-show.
Vermijd narigheid en laat je juridisch adviseren door een ervaren kantoor dat gespecialiseerd is in muziek- en filmrecht.
Conclusie
Muziekrecht is complexe materie. Dat is logisch, want bij een muziekwerk zijn vele partijen betrokken. Van compositie, uitvoering tot de uiteindelijke opnames en verdeling op fysieke en digitale geluidsdragers.
Daarom bestaat muziekrecht uit verschillende soorten muziekrechten zoals auteursrechten, uitvoerders rechten en mechanische rechten.
Sena en BumaStemra beschermen respectievelijk de makers en bedenkers van een muziekwerk. Wil je muziek gebruiken voor een film? Dan heb je toestemming in de vorm van een licentieovereenkomst nodig. Daarbij kan een gespecialiseerd juridisch kantoor helpen.